Anksiyete.net psikolojik hastalıklar ve ilaçlar konusunda hastalara bilgi vermeyi amaçlayan bir web sitesidir. Burada verilen tavsiyeler uzman görüşü değildir.

Anksiyete.net

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Sosyal Fobi
  4. »
  5. Sosyal Fobi ile Nasıl Başa Çıkılır

Sosyal Fobi ile Nasıl Başa Çıkılır

admin admin -
34 2
sosyal fobi

SOSYAL FOBİ İLE NASIL BAŞA ÇIKILIR

Sosyal Fobi ile Nasıl Başa Çıkılır konumuzu incelemeden önce, sosyal fobinin ne olduğunu, belirtilerini ve tedavisinde uygulanan yöntemleri iyice bilmemiz gerekir.

Sosyal fobi (Sosyal Anksiyete)

Belirtileri

Psikopatolojinin tanı kitabi DSM-5’e göre, bir kişiye sosyal anksiyete teşhisi koyulabilmesi için su kriterlere uyulması şarttır:

  • Kişinin bir veya daha fazla sosyal durumdan, tanınmadık kişilerle temas halinde olduğu veya başkalarının gözlemine maruz kalabilecekleri durumlarından kaynaklanan kalıcı ve yoğun bir korku hissetmesi. Kişi utanç verici, küçük düşürücü davranmaktan veya endişeli semptomlar göstermekten korkar.
  • Kişi başkaları tarafından negatif yargılanacak şekilde anksiyete semptomları göstermekten çekinir.
  • Sosyallik gerektiren birçok durumda kişinin sürekli korku ve endişe yaşaması
  • Kişinin herhangi bir sosyal durumdan kaçınması
  • Endişe ve kaygı durumlarının gerçek sosyal bir tehlikeyle orantısız olması
  • Korku, kaygı veya kaçınma hallerinin süreklilik göstermesi ve en az 6 ay sürmesi
  • Korku, kaygı ve kaçınma hislerinin kişiyi derin bir sıkıntıya sürüklemesi, sosyal, mesleki veyahut başka alanlarda güçlük çekmesine yol açması
  • Tüm bu belirtilerin kullanılan herhangi bir madde sonucu meydana gelmemesi (örn. uyuşturucu, alkol, vs.)
  • Bu bozukluğun başka bir ruhsal bozukluk belirtileriyle açıklanamaması
  • Kişinin olası başka bir sağlık probleminde (örn. Parkinson) korku, kaygı ve kaçınma hislerinin bu duruma bağlı olmaması

Nedenleri

  • Genetik katkılar:

    Sosyal fobinin genetik faktörlerinde cinsiyet ayrımı görebiliyoruz. Kadınlar erkeklerden daha fazla sosyal fobiyi yaşama eğiliminde oluyorlar. Ek olarak, sosyal fobi riskini artıran bazı genetik faktörler de var. Genetik faktörlerin mutlaka sosyal fobinin ortaya çıkmasına yol açmadığını bilmek önemli. Çoğu durumda, çevresel faktörlerin de kombinasyonu gerekiyor. Bu nedenle, muhtemelen daha savunmasız olduğunuz bahanesiyle sosyal bir fobi geliştirebiliyorsunuz.

  • Çevresel faktörler:

    Sizi eğiten insanların Endişeli davranışlarını benimseme ihtimaliniz çok yüksek. Mesela saldırganlığın sosyal fobi üzerinde büyük etkisi var. Araştırmalar, küçük çocukların yanında ebeveynler arasındaki sözlü saldırganlığın sosyal fobi riskini artırabileceğini gösteriyor. Örneğin, sıklıkla eleştirilen çocukların, sosyal fobiyi geliştirme olasılıkları daha yüksektir, çünkü utanç verici bir şey yapmak için daha fazla endişelidirler.

Diğer yandan, sosyal fobi durumunda aşağılayıcı durumlar çok önemlidir. Daha sık sık aşağılayıcı durumlarla karşılaşıyorsanız ve bu durumlara endişeyle tepki vermeyi öğrendiyseniz, sosyal fobinin riski artacaktır. Kendine güven burada önemli bir rol oynayabilir.

 

Tedaviler

  • Psikolojik

  • Bilişsel-davranışçı terapisi:

    Sosyal fobinin tedavisinde etkili olduğu gösterilmiştir. Terapist, bu fobiden mustarip kişilere sosyal durum korkusuyla yüzleşmelerinde yardımcı olacaktır.

Psikoterapist kademeli olarak kişiyi korkunç durumlara maruz bırakır. Fobik kişinin hissettiği düşünce ve duygulara paralel olarak yapılan rahatlama ve çalışmalar sayesinde, terapist terapide ulaşılacak hedeflerin bir listesini oluşturur. Nihai amaç hastanın en büyük korkularını endişe duymadan karşılamasıdır.

sosyal fobi anksiyete
sosyal fobi anksiyete
  • İddiacı terapi:

    Kişinin diğerleriyle daha etkili etkileşim kurmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Sosyal kaygı ile mücadele etmek için yeterince yararlı ve etkilidir. Bu tedavilerin amacı, insanların kaygı duymadan düşüncelerini ve duygularını ifade etmelerini ve iddia etmelerini sağlamaktır. Genellikle gruplar halinde yer alırlar ve rol yapma, insanları gerçek durumlara yakın durumlarda koymak için kullanılan araçların bir parçasıdır.

  • Farmakolojik

  • Psikoterapi ile birlikte, ilaçlar anksiyetenin fiziksel semptomlarını, olumsuz düşünce ve duyguları azaltmak için kullanılır. Sosyal fobinin tedavisinde önerilen ana ilaçlar fenelzin, paroksetin (DEROXAT®), esitalopram, sertralin ve venlafaksin (EFFEXOR®) gibi antidepresanlardır.

Benzodiazepinler (XANAX®) gibi anksiyolitikler bazen kullanılır. Anksiyete üzerindeki etkinlikleri dikkat çekicidir, ancak benzodiazepin kullanımı, kaçınmayı güçlendirme ve anksiyete neslinin tükenmesi ve alışkanlığı için gerekli maruz kalma aşamalarını önleme eğiliminde olacaktır

Sosyal Fobi ile Nasıl Başa Çıkılır

Yukarıda sayılan belirtilerin en az 4’ünü sürekli olarak en az 6 ay boyunca yaşadıysanız, siz de muhtemelen Sosyal Fobi var. Yukarıda sayılan tedavi yöntemlerini uzman bir hekim denetiminde size uygun olanını uygulamalısınız. İlaç ve terapi dışında bol bol korkularınızın üstüne gitmeli ve maruz kalma yöntemi ( exposure ) yapmalısınız. Bol bol yürüyüş yapmalı, su tüketmeli ve size enerji veren müzikler dinlemeyi seçmelisiniz.

Bir önceki yazımız olan Maruz Kalma Hastalığı başlıklı makalemizde Anksiyete ile Baş Etme Programları, bilişsel davranış tedavisi ve ilaç tedavisi hakkında bilgiler verilmektedir.

İlgili Yazılar

2 Yorum

  1. Taner Bostancı - -

    Üzerine gitmek gerekiyor aslında. Kendinize “bir dakikalığına cesaret göster” şeklinde bir telkin verdiğiniz zaman adım atmak biraz daha kolaylaşabilir.

  2. Gürcan Ören - -

    Etkinliklere katılmak, kalabalık ortamlarda daha çok bulunmak için kendini zorlamak lazım diye düşünüyorum bu konuda aile ve arkadaşların yaklaşımı da çok önemli elbette

Taner Bostancı için bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir