Nedir

Obsesif Kompulsif Bozukluk, bir zamanlar toplumda çok nadir görüldüğü düşünülen bir bozukluktu ancak son zamanlarda yapılan çalışmalar; psikolojik rahatsızlıklar arasında en fazla rastlanan ilk 4 rahatsızlıktan biri olduğunu gösterdi.

OKB, tespit edilmeyip, uygun tedavi yöntemi uygulanmadığı zaman önemli bir kronik hastalıktır.

Tedavinin yöntemi Bilişsel Davranışçı Terapi ve İlaç Yöntemi içermektedir. Etkili tedavi yöntemleri bulunmasına rağmen, birçok hasta bu tedavi yöntemlerine kısmi bir oranda yanıt vermektedir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk, nöropsikiyatrik bir bozukluktur. Günde minimum 30 dakika süren, bireyin günlük yaşantısını önemli derecede etkileyen bir bozukluktur. Bozukluğa sahip olan kişi, saplantılara sahiptir. Bu saplantıların nedenini bilemez, saplantılardan korkar hale gelir. Bir de klişe haline gelmiş davranışlar vardır. Kişi, saplantılara sahip değilse; gün içerisinde klişeleştirdiği davranışlara sahiptir.

Bu saplantılar ve klişe haline gelen davranışlar kişide anksiyeteye sebep olur, kişi bu saplantıları ve klişe haline gelen davranışları azaltmaya çalışır ancak bu, onlar için oldukça zordur. Bu zorluklar, bireyin konsantrasyonunu önemli derecede bozmaktadır.

Saplantılar

Yaygın görülen bu saplantılar arasında, kendine veya başkasına zarar verme, şiddetli görüntüler, tekrarlayan yasak ya da cinsel düşünceler, ahlak ve ahlaki değerler ile ilgili endişeler, simetriye verilen önemin artması; yukarıda bahsedilen saplantılara birer örnektir.

Takıntılar

Aşırı el yıkama, ritüel haline getirilmiş banyo, zihinsel ritüeller, gün içerisinde yapılan işlemleri kontrol etme ihtiyacı, okunan metni-kitabı-makaleyi tekrar okuma ihtiyacı; yukarıda verilen takıntılara örnek olarak gösterilebilecek takıntılardır.

BELİRTİLER / SEMPTOMLAR

• Sürekli tekrar eden, engellenemeyen düşünceler
• Günlük hayattaki problemlerle alakalı aşırı derecede kaygı duyma, bir an olsun akıldan çıkaramama
• Bahsi geçen bu düşünceleri etkisizleştirmek için başka düşünceleri beyne empoze etmeye çalışma
• Aşırı tepkiler
• Kişinin, vermiş olduğu tepki ve takıntılarının aşırı olduğunu kabul etmesi
• Bahsi geçen takıntıların, günlük yaşamı ve yaşam kalitesini olumsuz anlamda etkilemesi

OKB, çocukluk döneminde başlayabiliyor olmasına rağmen, çoğu vakalardaki yaş skalası ergenlik ile yetişkinlik döneminde görülmektedir.

OKB, kısmi bir şekilde genetiktir. Her OKB’li kişi buna genetik nedenlerden sahip olmuş olmayacağı gibi, genetik faktörü, diğer tüm psikolojik bozukluklarda olduğu gibi bunda da büyük etmenlerden biridir.

İlave olarak, OKB’li kişilerin birinci dereceden yakın akrabaları da, OKB gelişimine duyarlı olduğu yapılan araştırmalar sonucunda görülmüştür.

TEDAVİ

Bilişsel Davranışçı Terapi

Obsesif Kompulsif Bozukluk tedavisinde uygulanan Bilişsel Davranışçı Terapi’nin etkinliği 40’a yakın çalışmada doğrulanmıştır.

Maruz kalma(exposure) ve Önleme Tedavisi, kanıtlanmış en iyi davranışsal stratejilerden ikisidir.

Müdahale önleme terapisi esnasında, takıntıya ve anksiyeteye neden olan uyaranlar kontrollü bir şekilde sunulur ve hastaların zorlamaları engellenir.

İlaç Tedavisi

Yapılan terapiler, OKB’nizi azaltmaya yetmediyse, ilaç tedavisine başlamak en doğru yoldur.

Uzman eşliğinde alınması gereken bu ilaçlar, beyninizdeki serotonin(kimyasal madde) oranını artırır ve OKB semptomlarının iyileşmesine yardımcı olur.,

İlacın etkilerini tam olarak görebilmeniz için 12-36 hafta arası devamlı olarak, uzman takibi eşliğinde kullanmalısınız.

NOT : İlacınızı kesinlikle kendi kafanıza göre bırakmayınız!

Çoğu insan, en az 1 yıllık tedaviye ihtiyaç duyar. Kimi insanlar, uzun yıllar ilaç alıp, sonuç alamazken, bazı insanlar çok kısa süre içerisinde sonuçlar alır; erken pozitif sonuçlar alma durumunda uzmanınız eşliğinde ilaçları bırakabilirsiniz.

İlaç alma durdurma işlemi, doz azaltılarak yapılacaktır. Semptomlarınız geri gelirse; tekrar doz artırımı yapılabilir.

İlaçların, ilk etapta güzel olmayan yan etkileri olabileceğinden ötürü, ilk günler ilacı bırakmak isteyebilirsiniz. Lütfen, burada da doktorunuzla istişare etmeyi unutmayınız. Yan etkiler devam ederse, doktorunuzdan ilacınızı değiştirmesini rica ediniz.

Yan Etkileri

Olası ilaçların yan etkileri şunlardır:

• Endişeli ve tedirgin hissetmek
• İshal / Kabız
• Baş dönmesi
• Uyku Problemleri (Insomnia)
• Baş ağrıları
• Kalitesiz Seks Hayatı

Bir önceki yazımız olan Obsesif Kompülsif Bozuklukta Cinsel Takıntı başlıklı makalemizde cinsel takıntı, cinsel takıntılar ve cinsel takıntılar nasıl tedavi edilir hakkında bilgiler verilmektedir.