İnsanın ruh halinin dalgalı olduğu, moralinin diplerde olduğu zamanlar vardır. Böyle zamanlarda modunu yükseltecek, en azından üzerindeki kara bulutları dağıtacak çareler arar.
Daha önceden Lustral kullanıp faydasını görmüş veya başkalarından ne tür etki yaptığını öğrenmiş kişiler doktora gitmeksizin eczaneden reçetesiz olarak Lustral almayı düşünebilirler.
Lustral reçetesiz alınır mı ?
İlaçların kırmızı, mor, yeşil, turuncu, normal, takibi zorunlu ve reçetesiz gibi sınıfları bulunmaktadır. Reçetesiz satılan ilaçlar sınıfına giren ilaçları reçete olmaksızın eczaneden satın almak mümkündür. Ancak reçetesiz satılan ilaçlar serum fizyolojik veya bağırsak düzenleyici gibi basit ilaçlardır.
Lustral normal reçeteli bir ilaçtır. Yani reçete ile satılır. Peki reçetesiz de alınır mı ? Aslında reçetesiz alınmaması lazım ama reçetesiz de alınabilir. (Kırmızı ışıkta geçmenin yasak olduğunu bilmeye rağmen kırmızı ışıkta geçilmesi gibi)
Reçetesiz ilaç satmanın cezası var mı ?
Eczacılar sattığı her ürünle ilgili olarak gerekli belgeleri 5 yıl saklamak zorundadırlar. Bir devlet kurumu veya mahkeme kendilerinden bu evrakları istediğinde vermek zorundadırlar.
Beşeri Tıbbi Ürünlerin Ambalaj Bilgileri, Kullanma Talimatı ve Takibi Yönetmeliği’nin 15’inci maddesinin 2.fıkrasına göre; “Paydaşlar, İlaç Takip Sistemine yapmış oldukları bildirimleri doğrulayacak üretim veya ithalat evrakları, fatura, irsaliye, reçete gibi evrakların aslını veya okunaklı suretini Kurum tarafından talep edildiğinde ibraz etmek üzere beş yıl süreyle fiziki ya da elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.”
Eczacıların aldıkları sattıkları ilaçlar kayıt altında olduğundan haklarında şikayet olursa reçetesiz ilaç satma hususunu gizleme durumları olmayacaktır.
1262 Sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 202inci maddesinde “18 ve 19 uncu maddelerde mezkûr ahval hariç olmak üzere bu Kanun ahkâmına muhalif hareket edenlere ikiyüzelli Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu Kanunda yazılı olan idari para cezalarına ve diğer idari yaptırımlara mahalli mülki amir tarafından karar verilir” hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla reçeteyle satması gereken bir ilacı reçetesiz satan eczacı bu durum anlaşılırsa ceza ödemek zorundadır.
Reçeteyle satılması gereken bir ilaç reçetesiz alınır mı ?
Ülkemizde kanunlar ile uygulamalar bazen örtüşmemekte, eczacılar bazen riske girerek reçeteyle satması gereken bir ilacı reçete olmadan da satabilmektedirler.
Fakat bu konuda her ilaç aynı derecede riskli değildir. Örneğin eczacılar kırmızı veya yeşil reçeteli ilaçları reçetesiz olarak satmamaktadırlar. Fakat normal reçeteli ilaçlarda bazen esnek davranmaktadırlar.
Şöyle ki;
Birisi eskiden beri Lustral kullanıyorsa sistemde bu bilgi çıkacaktır. Demek ki bu kişi doktora gitse yine Lustral ilacını yazdıracak durumdadır. Eczacı şikayet edildiği takdirde ceza yeme riskine girerek müşteriye bu ilacı reçetesiz satabilir.
Ama eczacı reçetesiz olarak Lustral satmak zorunda olmadığı gibi satarsa cezası olduğu için reçetesi olmayana ilacı satmayabilir. (Doğru olan da budur) Müşteri reçetesiz olarak Lustral almakta isterse haksız konumda olur. Daha önceden başka bir eczaneden reçetesiz olarak Lustral satın almış olması diğer eczanelerden de alabileceği manasına gelmez.
Öte yandan müşteriye daha önceden Lustral reçete edilmediyse, kişi ilk kez bu ilacı kullanacaksa eczacıdan bu ilacı reçete olmaksızın satın alamaz. Çünkü bu kanunu çiğnemenin yanı sıra tıbbi ve etik sorumlulukları yok saymak demektir.
Lustral’i hangi doktor reçete eder ?
Lustral gibi SSRI grubu antidepresanları psikiyatri uzman hekimleri reçete edebilmektedir. Dolayısıyla hasta ilk kez Lustral kullanacaksa Pskiyatri Bölümü’ne gitmelidir. Aile hekimleri tanısı konmamış kişiye bu ilacı reçete etmezler.
Hastaya tanı konmuş ve halen Lustral kullanıyorsa 3 aylık tedaviyi geçmemek üzere Aile Hekimi isterse Lustral yazabilir. Fakat Lustral reçete etmeyip hastayı bir psikiyatri uzmanına yönlendirmeyi de tercih edebilir. Aile hekiminin bu tercihinde hastayı muayene etmesi ve hastanın öyküsü etkili olacaktır.
Hangi hastaya Lustral reçete edilebilir ?
Lustral ciddi yan etkileri ve bağımlılık riski olan, bırakınca yoksunluk hissettiren bir ilaçtır. Hastanın moralinin bozuk olması veya uzun süredir mutsuz olması Lustral kullanması için yeterli sebepler değildir.
Lustral uyku ilacı veya sakinleştirici yerine geçen bir ilaç değildir.
Lustral aşağıdaki sorunlar için reçete edilir:
- Depresyon,
- Panik bozukluk
- Obsesif kompulsif bozukluk (okb)
- Travma sonrası stres bozukluğu
- Kişinin aşırı kaygıları nedeniyle toplumsal faaliyetlerden kaçınarak içine kapanık yaşaması
- Aşırı huzursuzluk hali
Bir önceki yazımız olan Panik Atak İlaçları Ne Zaman Etki Eder? başlıklı makalemizde panik atak ilaçları, panik atak ilaçları isimleri ve panik atak nasıl geçer hakkında bilgiler verilmektedir.
