Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) için Lustral reçete edilmektedir. Peki Lustral ne işe yarıyor OKB de yeterince etkili mi ?

Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) günümüzde oldukça yaygın ve ciddi psikolojik rahatsızlıklardan olup bu sorunun tedavisi için piyasada oldukça fazla ilaç çeşidi bulunmaktadır.

OKB nedir ?

Obsesif: Saplantı derecesinde etkili ve tekrarlayan düşünceler ve istekler.

Kompulsif: Kontrol edilemeyen, mecburen yapılan davranışlar.

Obsesif kompulsif bozukluk kişinin bazı düşüncelere saplantılı şekilde bağlanması ve bazı davranışları kendini mecbur tutarcasına tekrarlamasıdır.

OKB yüzde 2-3 sıklıkla görülmektedir. Yaygın görülen bazı OKB örnekleri şunlardır:

• Temizlik hastalığı
• Simetri hastalığı
• Sayma takıntısı
• Kuşkuculuk hastalığı (Gazı açık mı bıraktım, kapıyı açık mı bıraktım  vs)

Obsesif kompulsif bozukluk ile basit takıntılara, alışkanlıklara sahip olma hali arasındaki fark OKB’nin insanın hayatını önemli derecede etkileyecek şiddette bir sorun olmasıdır.

Örneğin kişinin evini, çevresini temiz tutması iyi bir alışkanlıktır. Bazı kişiler bu konuda oldukça titizdir, sık aralıklarla temizlik yapabilirler. Ancak “normal” kişiler temizlediği bir yeri lüzumsuzca temizlemezler.

OKB kaynaklı temizlik hastalığında ise kişi temiz olan eşyaları yeniden temizler. Yani istemsizce gereksiz bir temizlik işlemini tekrarlar. Çünkü aklına oranın kirli olabileceği şüphesi düşerse bunu göz ardı edemez. Halbuki kısa süre önce kendisi bizzat temizlemiştir. Temizlik işine fazlaca süre ayırdığı için insanlarla ilişkileri ve iş yaşamı bundan etkilenir.

OKB hastalarının özellikleri

• Aklından geçirdiği bir düşünce için, sanki düşünce değil de gerçekmiş gibi hisseder. Örneğin elinin kirli olduğunu düşünürse 5 dakika önce yıkamış olsa bile yine elini yıkar. Birini öldürme düşüncesi aklına gelirse cinayet işlemiş gibi pişmanlık duyar. Bu soruna düşünce-eylem birleşmesi denilmektedir.
• Düşündüğü bir şeyin ortaya çıkma ihtimalinin başına gelme ihtimalini yüksek olasılık zanneder. Örneğin kapkaça uğrama ihtimali aklına düşerse sanki %90 kapkaça uğrayacakmış gibi hisseder.
• Aşırı şüphecidir. Neredeyse emin olsa dahi aklından “Ya fiş prizde kaldıysa”, “Ya ocağın altı açık kaldıysa” gibi ihtimalleri çıkaramaz.
• Tehlike olasılıklarını abartır. Örneğin bankaya devletin el koyma ihtimalini düşünüp parasını evde kasa içinde saklamak isteyebilir.
• Aşırı sorumlu bir yapıdadır. Örneğin hasta ise birine bulaştırmamak için abartılı tedbir alır.
• Aşırı ahlakçı yapıdadır. Ufak şeyler için kendini cezalandırır, vicdan azabı çeker.
• Bardağın boş tarafını görmeye eğilimlidir. Genelde olayların pozitif yönlerini değil kaygı yaratan kısımlarına odaklanır.
• Ya hep ya hiç tarzı düşünür. Bir şey ya doğrudur veya yanlış, ortası yoktur.
• Mükemmeliyetçidir. Bir şey dört dörtlük yapılmazsa rahatsız olur.

Bir OKB hastasında yukarıdaki özelliklerden en az birkaç tanesi bulunmaktadır.

OKB oluşumunda çocukluk çağında yaşanan travmalar, kişilik yapısı, genetik özellikler gibi faktörler etkilidir.

Lustral OKB de etkili mi ?

OKB hastalarının beyinleri üzerinde yapılan araştırmalarda beynin bazı bölgelerinde beyin içindeki sinirsel iletimde önemli rolü olan serotonin maddesinin işlevlerinde bozukluk olduğu saptanmıştır. Bu nedenle hastalara bu işlev bozukluğunu telafi edecek ilaçlar verilerek tedavi sağlanır.

OKB’nin ilaç tedavisi en az 2 yıl sürmekte olup ve hastaya seçici serotonin geri alım engelleyici (SSRİ) grubu ilaçlar verilmektedir.

OKB’de tekrarlayan davranışların sebebi tekrarlayan rahatsız edici düşüncelerdir. İlaç tedavisine ilave olarak bilişsel davranışçı terapiler uygulanır ve bu terapilerle hastanın rahatsız edici düşüncelerini gerçek gibi algılamasının önüne geçilmeye çalışılır.

Lustral serotonin geri alım engelleyici grubu bir ilaçtır ve OKB de etkilidir. İlacın etkileri en erken iki hafta sonra görülmeye başlar ve on hafta kullanınca hastada etkisinin olup olmadığı doktor tarafından değerlendirilir.

On haftalık Lustral kullanımından sonra ilaç olumlu etki ederse doktor ilacın dozunu kademeli olarak uygun doza çıkaracaktır. OKB’nin düzelmesi için hastanın en az 2 yıl Lustral tedavisi görmesi ve gerekirse bilişsel davranış terapileri görmesi gerekmektedir.

OKB tedavisinde yakın çevrenin hastaya destek olması gerekir.

Birçok OKB hastası kendine tanı koyulana dek hastalığını inkar etme eğilimindedir. Bu nedenle yakınları OKB şüphesi bulunan kişilerle alakadar olmalı ve gerekirse doktora gitmesinde ısrarcı olmalıdır.

Ayrıca OKB hastalarının başkalarınca garip olarak karşılanan davranış ve düşüncelere istemsizce kapıldığının yakın çevresince bilinmesi ve anlayış gösterilmesi gerekmektedir.

Lustral OKB dozu

Başlangıç dozu günde bir kere 25 mg veya 50 mg’dir. İlacın etkileri ve yan etkileri görülmeye başladıktan sonra hastanın durumuna göre günde 200 mg’a kadar artırılabilir.

OKB tedavisinde kullanılan Lustral alternatifi ilaçlar

Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB) tedavisinde serotonin geri alımı engelleyici (SSRİ) ilaçlar kullanılır. Bu ilaçların etken maddeleri:

• Klomipramin,(Anafranil ilacı)
• Fluoksetin, (Prozac, Zedprex, Florak, Depreks, Fulsac ilaçları)
• Fluvoksamin, (Faverin, Revoxin ilaçları)
• Paroksetin, (Paxera, Paxil, Nokturn, Xetanor, Zoxapar ilaçları)
• Citalopram, (Cipram, Citara, Citexam, Citol, Citolap, Citoxilin, Citrex, Laira, Relaxol, Vodelax ilaçları)
• Essitalopram,(Cipralex, Citoles, Elitrex, Eslong, Eslorex, Esmax, Esplus, Estalora, Estilom, Exeram, Losiram, Luores, Secita, Sevpram, Tiopram, Zendor ilaçları)
• Sertralin, (As-sertal, Lustec, Lustral, Misol, Selectra, Seralin, Serdep, Serotop, Zeleft ilaçları)

Şeklindedir.

Lustral sertralin etken maddeli bir ilaçtır. Eğer hastada yeterli etki yapmadıysa veya yan etkileri şiddetli görüldüyse doktor Lustral yerine başka bir ilaç reçete edebilir.

Bir önceki yazımız olan Lustral kilo aldırır mı? başlıklı makalemizde antidepresan lustral kilo aldırır mı, lustral ilaç kilo aldırır mı ve lustral kilo yapar mı hakkında bilgiler verilmektedir.